ΠΕΡΓΑΜΟΣ

(Αποκάλυψη β΄ 12-17)

" Σ' αυτόν που νικάει θα δώσω να φάει από το μάννα το κρυμμένο και ψήφο λευκή με όνομα νέο…." (Αποκ. β΄ 17).

Η τρίτη επιστολή που υπαγορεύει ο Ιησούς Χριστός στον Ιωάννη όταν βρισκόταν εξόριστος στην Πάτμο προορίζεται για την εκκλησία της Περγάμου. (Αποκ. Β΄ 12-17).

Η Πέργαμος ήταν τότε πρωτεύουσα της Μικράς Ασίας, κάτω από την Ρωμαϊκή κυριαρχία, οι δε ηγέτες της την είχαν στολίσει με όμορφα ανάκτορα, ναούς και είδωλα. Υπήρχε ένας βωμός του Διός, θαύμα του αρχαίου κόσμου. Προστάτης της πόλης ήταν ο Ασκληπιός, ο θεός της υγείας. Στο ναό του ένα ζωντανό φίδι ήταν το σύμβολο της λατρείας του. Υπήρχε επίσης ναός του Καίσαρα Οκτάβιου, στον οποίο κάθε πολίτης ήταν υποχρεωμένος να προσφέρει θυμίαμα μια φορά το χρόνο και να δηλώσει ότι ο Καίσαρας ήταν Κύριος. Όλα τα ειδωλολατρικά έθιμα της αρχαιότητας εξασκούνταν εδώ.

Η Ελληνική φιλοσοφία ήκμαζε. Η βιβλιοθήκη της Περγάμου κάποια εποχή είχε 200.000 βιβλία, και ήταν η δεύτερη σε μέγεθος μετά από εκείνη της Αλεξανδρείας. Με λίγα λόγια, η Πέργαμος ήταν ένα κράμα πολιτικής δύναμης, ειδωλολατρίας και φιλοσοφίας με αξιόλογα πανεπιστήμια.

Ο Ιησούς σε αυτή την εκκλησία συστήνεται σαν ένας που κρατά κοφτερό δίκοπο ξίφος. Το ξίφος, όπως πολύ καθαρά τονίζεται στο πρώτο κεφάλαιο της Αποκάλυψης, αλλά και σε άλλα χωρία της Βίβλου, είναι σύμβολο της κοφτερής μορφής του Ευαγγελίου που εισχωρεί βαθιά στις ανθρώπινες σκέψεις και στα κίνητρά μας.

Ο Ιησούς βεβαιώνει τους πιστούς ότι γνωρίζει πως κατοικούν "εκεί που έχει ο Σατανάς τον θρόνο του", πράγμα που σημαίνει ότι η καρδιά της πόλης βρισκόταν κάτω από την κυριαρχία του Σατανά. Ως εκ τούτου καταλάβαινε τους διωγμούς και τους πειρασμούς που αντιμετώπιζαν από την ανεξέλεγκτη Σατανική θρησκεία. Επαινεί αυτούς τους αγίους παροτρύνοντάς τους να συνεχίσουν να Τον διακηρύττουν θαρραλέα σαν τον μόνο Κύριο, παρά τους μεγάλους κινδύνους και τις αντιθέσεις που αντιμετώπιζαν. Τους λέγει να μένουν κολλημένοι και στερεοί στην αλήθεια και να μην την νοθεύουν, ούτε και να την διαστρεβλώνουν με αποκλίσεις ειδωλολατρικών θρησκειών. Στην Πέργαμο σίγουρα πολλοί Χριστιανοί θα πέθαναν για την πίστη τους, αλλά ο Ιησούς απομονώνει έναν ειδικά και τον αποκαλεί "ο μάρτυς μου ο πιστός".

Η εκκλησιαστική παράδοση, μας λέγει ότι αυτόν τον μάρτυρα που ονομαζόταν Αντύπας τον έφεραν μπροστά στο άγαλμα του Καίσαρα και του είπαν να ορκιστεί ότι ο Καίσαρας ήταν θεός. Εκείνος με τόλμη διακήρυξε ότι μόνο ο Ιησούς ήταν Κύριος και ότι δεν υπήρχε άλλος Κύριος εκτός από Αυτόν.
Ο Ρωμαίος αξιωματούχος αναφώνησε:
"Αντύπα δεν ξέρεις ότι όλος ο κόσμος είναι εναντίον σου;"
"Τότε και ο Αντύπας είναι εναντίον όλου του κόσμου!" ήταν η απάντηση.
Τελικά υπέστη τον φρικτό δια της πυρράς θάνατο. Ο πιστός εκείνος άνθρωπος ήταν ένας αφανής της ιστορίας, ο οποίος ολοκληρωτικά αφιερώθηκε στον Χριστό, και τον θυμόμαστε κάθε φορά που το μυαλό μας πηγαίνει στην αρχαία Πέργαμο.

Αυτή η εκκλησία εν τούτοις, υπέφερε σοβαρά από τις διδασκαλίες και τις πρακτικές του Βαλαάμ και των Νικολαϊτών. Ο Βαλαάμ ήταν ένας προφήτης της Π. Διαθήκης που δεν στάθηκε στο ύψος του. Αν και ο Θεός του μίλησε κατ' επανάληψη, εκείνος παρότρυνε εχθρικούς λαούς να ρίξουν φιλήδονες γυναίκες στο λαό Ισραήλ, προκειμένου να απομακρυνθεί από τον αληθινό Θεό, να προσχωρήσει στην ειδωλολατρία, και να κατανικηθεί. Και πράγματι οι διδασκαλίες αυτές τηρήθηκαν, απομάκρυναν τον λαό από τον Θεό, και το πλήρωσαν πολύ ακριβά.

Οι διδασκαλίες των Νικολαϊτών πιθανόν να έχουν την απαρχή τους από τον Νικόλαο, έναν από τους επτά αρχικούς διακόνους. (Πράξεις 6:5). Ο Νικόλαος παρασύρθηκε από στοιχεία της Ελληνικής φιλοσοφίας, και άρχισε να δέχεται τα δόγματά της που έλεγαν ότι η ψυχή είναι εκ φύσεως αγαθή και το σώμα εκ φύσεως πονηρό. Ισχυριζόταν δηλαδή ότι οι σωματικές αμαρτίες δεν μολύνουν την ψυχή μας. Αυτό δικαιολογούσε από θρησκευτική πλευρά άνδρες και γυναίκες στο να ζουν ανήθικα. Έλεγε στους οπαδούς του να πηγαίνουν στους ειδωλολατρικούς ναούς, όπως επίσης και στην εκκλησία. Η καρδιά της διδασκαλίας του ήταν ο άνετος συμβιβασμός του Χριστιανισμού με τον κόσμο.

Οι πραγματικοί Χριστιανοί όμως ξέρουν ότι Χριστιανισμός δεν είναι απλά μια θρησκεία καλλίτερη από άλλες, ούτε ένα φιλοσοφικό σύστημα με καλλίτερους ηθικούς κανόνες. Χριστιανισμός είναι ένα σύνολο ανθρώπων που ακολουθούν τον Χριστό, είναι το επίγειο σώμα Του, που ζει και κινείται σε μια κοινωνία με χίλιες δυο αντιπαλότητες. Ο Ιησούς αντιπαθεί τις διδασκαλίες που κρατούν τους πιστούς μακριά Του, και Τον αναγκάζουν να τους μιλάει αυστηρά. Δεν υπάρχει καμιά αμαρτία σωματική ή πνευματική που να μην επιδρά στην επικοινωνία μας με τον Χριστό. Ο μόνος τρόπος απαλλαγής μας είναι να την φέρουμε μπροστά Του μετανοημένοι και να του ζητήσουμε συγχώρηση.

Οι άνθρωποι της εποχής εκείνης σαγηνευόταν από τα "μυστήρια" των ειδωλολατρικών θρησκευτικών εθίμων. Αλλά ο Ιησούς υποσχέθηκε μεγαλύτερα μυστήρια στους οπαδούς Του που θα τα απολαμβάνουν αιωνίως. Τους υποσχέθηκε το "κρυμμένο μάννα" και την "λευκή ψήφο με ένα νέο όνομα το οποίο μόνο ο λαμβάνων το γνωρίζει". Κατά τον ίδιο ακριβώς τρόπο που ο λαός Ισραήλ έλαβε το μάννα από τον ουρανό σαν τροφή του όταν βρισκόταν στην έρημο, έτσι και ο πιστός τρέφεται και στερεώνεται με τον άρτο της ζωής, τον Λόγο του Θεού, τον Ιησού Χριστό.

Μερικά δικαστήρια στην εποχή του Ιωάννη έδιναν στον υπόδικο που αθωωνόταν, μία λευκή ψήφο (ένα άσπρο πετραδάκι), σαν απόδειξη της αθώωσής του, και μία μαύρη στον ένοχο, σαν απόδειξη της ενοχής του. Οι σημερινοί τυπικοί Χριστιανοί όλων των δογμάτων είναι απρόθυμοι να ζήσουν και να ομολογήσουν θαρραλέα τον Χριστό, ακόμη και σε κοινωνίες που δεν έχουν τους φοβερούς διωγμούς εκείνης της εποχής. Πολύ άνετα εν τούτοις δίνουν μαρτυρίες τύπου Βαλαάμ και Νικολαϊτών, τις οποίες ασπάζονται και ακολουθούν.

Η αρχαία Πέργαμος είχε υποδουλωθεί στην πολιτική εξουσία, στην ειδωλολατρία και στην φιλοσοφία. Οι σημερινές κοινωνίες δεν απέχουν και πολύ. Η πολιτική εξουσία κυριαρχεί παντού, η ειδωλολατρία (μέντιουμ, αστρολογίες, γούρια, φυλαχτά κλπ) βρίσκονται στην άνθησή τους. Η φιλοσοφία με την έξαρση της γνώσης το ίδιο. Μόνο ο Χριστός απουσιάζει από παντού. Θλιβερό κατάντημα της εποχής μας... Η αρχαία Πέργαμος, όπως η Έφεσος, η Σμύρνη κ.ά. τελικά κατακτήθηκε και σκλαβώθηκε από εχθρούς του Χριστιανισμού και του Ελληνισμού. Σήμερα δεν είναι παρά ερείπια.

Η εκκλησία δεν στάθηκε, ή δεν κατάφερε να σταθεί εκεί που έπρεπε. Εν τούτοις τα πιστά και απροσκύνητα μέλη της πήραν την λευκή ψήφο. Είθε οι Χριστιανοί της εποχής μας να αντιληφθούν ότι ο ζυγός του Χριστού δηλ. η σκλαβιά στο Χριστό είναι πολύ πιο όμορφη και δεν συγκρίνεται με την σκλαβιά στο πονηρό.

Με το να δοθεί από τον Χριστό λευκή ψήφος, (λευκό πετραδάκι), με καινούριο όνομα γραμμένο πάνω της αποδεικνύεται η τέλεια αποδοχή του πιστού από τον Θεό, η ευμένεια και η χάρη Του. Αποδεικνύεται ότι ο Κριτής αθώωσε τον ένοχο, ότι οι αμαρτίες συγχωρήθηκαν και τα χρέη μας πληρώθηκαν. Καταβλήθηκαν από τον ίδιο τον Χριστό πάνω στο Γολγοθά με την σταυρική Του θυσία. Μόνο ο Χριστός πλήρωσε και κανείς άλλος. Αυτό διακηρύττεται στην Αγία Γραφή και αυτή είναι η μοναδική αλήθεια. Λαοί και άτομα που ξέφυγαν από αυτή την αλήθεια το πλήρωσαν πολύ ακριβά.